زبان سفید یک اصطلاح است که برای توصیف هر منطقهای از زبان میتواند استفاده شود. این وضعیت هم ممکن است کل زبان را پوشش دهد و هم میتواند بر روی قسمتی از آن ظاهر شود. بروز این عارضه دلایل مختلفی داشته و با توجه به علت، درمانهای متفاوتی نیز خواهد داشت. زبان سفید معمولا بیضرر است اما در مواقع نادر میتواند ناشی از یک وضعیت جدی و دردناک باشد.
مطالب این مقاله شامل موارد زیر خواهد بود:
علل زبان سفید
زمان مراجعه به پزشک
درمانهای پزشکی
درمانهای خانگی
جلوگیری
نگاهی اجمالی
شایعترین علت یک زبان سفید، عدم بهداشت دهان و دندان است، اگرچه میکروبها، ذرات غذایی باقیمانده و سلولهای مرده نیز این وضعیت را تشدید خواهند کرد. مسائل مربوط به خوراک و بهداشت که منجر به زبان سفید خواهند شد، شامل موارد زیر میگردند:
خشکی دهان ناشی از تنفس دهان یا خوابیدن با دهان باز
مسواک نزدن یا استفاده نادرست از نخ دندان
تمیز نکردن زبان
کمبود آب
مصرف الکل
سیگار کشیدن و استفاده از تنباکو
رعایت کردن بهداشت دهان و دندان برای همه افراد امری ضروری است اما برخی افراد با رعایت کردن این موارد نیز دچار این عارضه خواهند شد، این شرایط شامل موارد زیر میگردد:
لیکن پلان دهانی یک بیماری التهابی بوده که بر روی دهان تاثیر گذاشته و سبب ایجاد پوستی ضخیم و سفید در زبان خواهد شد. این قسمتهای سفید رنگ ممکن است با نشانههایی همچون زخمهای دردناک همراه باشند.
این وضعیت باعث ایجاد لایههایی سفید رنگ و ضخیم بر روی زبان و دهان خواهد شد. لکوپلاکی معمولا توسط عوامل تحریک کننده مانند تنباکو و الکل ایجاد میشود، اما ممکن است ناشی از شرایط التهابی و تحریک پروتزها نیز باشد.
همراهان نت سلامت؛ برفک دهان نیز یکی از شرایطی است که سبب ایجاد زبان سفید خواهد شد. این عارضه یک عفونت قارچی ناشی از مخمر کاندیدا میباشد. برفک دهان اغلب بر روی قسمتی از زبان ایجاد شده و به رنگ سفید میباشد، همچنین طعم ناخوشایندی را در دهان ایجاد خواهد کرد. این وضعیت به ویژه در هنگام خوردن یا نوشیدن دردناک میشود.
سیفلیس یک عفونت شناخته شده جنسیتی است که میتواند علائم دهان را ایجاد کند. اگر این شرایط درمان نشود، میتواند باعث ایجاد زبان سفید و زخمهای دهانی گردد. در نظر داشته باشید که این بیماری حتما به درمان پزشکی نیاز دارد.
گاهی اوقات شرایط جدی نیز میتواند به زبان سفید منجر شود.
سرطان دهان یا زبان ممکن است سبب ایجاد زبان سفید شده و دیگر شرایط دهانی نیز علائم را بدتر خواهند کرد.
اختلالات التهابی مزمن نیز ممکن است بر زبان سفید تاثیرگذار باشند.
در اکثر مواقع زبان سفید از روی ظاهر به راحتی تشخیص داده میشود، اما این مسئله در همه موارد صدق نخواهد کرد. اگر علائم به مراقبتهای اولیه دهان پاسخ ندهند یا در کنار علائم دیگر تجربه شوند، فرد باید به پزشک مراجعه کند.
زبان سفیدی که از یک اختلال خاص ناشی شود ممکن است به درمانهای تخصصی نیاز داشته باشد.
برفک دهان با استفاده از داروهای ضدقارچ در قالب یک قطره دهانی به مدت 1 تا 2 هفته درمان خواهد شد.
لیکن پلان دهانی در صورتی که شدید باشد با کورتیکواستروئیدها درمان میشود اما در بیشتر موارد توسط پزشک یا دندانپزشک کنترل خواهد شد.
لکوپلاکی نیز توسط یک متخصص تحت نظارت قرار میگیرد تا از بدتر شدن وضعیت جلوگیری به عمل آید.
سیفلیس با پنیسیلین درمان میشود، بدین صورت که باکتریهای ایجاد کننده بیماری را از بین خواهد برد. اجتناب از مصرف الکل و تنباکو نیز علاوه بر سلامتی فرد، باعث پاک شدن قسمتهای سفید رنگ زبان میشود.
برخی از داروها و شیوههای درمان خانگی نیز ممکن است برای از بین بردن سفیدی زبان مفید باشند.
پروبیوتیک ها باکتریهایی هستند که برای سیستم گوارش بدن مناسب میباشند. آنها راه دیگری برای تاثیرگذاری بر نشانههای دهانی مانند زبان سفید میباشند.
در حالی که بسیاری از تحقیقات انجام شده در مورد پروبیوتیکها بر بهبود سلامت روده متمرکز هستند، اما آنها میتوانند برای دهان و زبان نیز اثر بگذارند. لازم به ذکر است که در بعضی موارد، این باکتریها به مبارزه با مخمرهای عفونی و دیگر بیماریها نیز خواهند شتافت.
خوردن سیر خام میتواند بدن را از عفونتها پاکسازی کند. افراد میتوانند به صورت روزانه از سیر خام مصرف کرده تا خطر زبان سفید را تا حد زیادی کاهش دهند.
تمیز کردن زبان از پشت به جلو نیز ممکن است به کاهش و حذف باکتریها و همچنین پاکسازی دهان از باقیمانده غذاها کمک کند. بسیاری از شرکتها ابزار خاصی را برای تمیز کردن زبان تولید کردهاند، اما این کار به راحتی با لبه یک قاشق امکانپذیر است.
همیشه نمیتوان از ایجاد زبان سفید جلوگیری کرد اما بهداشت دهان و دندان بسیار مفید بوده و مزیتهای فراوانی خواهد داشت. این کار شامل مسواک زدن حداقل دو بار در روز و نخ کشیدن حداقل یک بار در روز میباشد. بسیاری از افراد تقریبا هر روز زبان خود را مسواک میزنند تا از بروز باکتری و عفونت جلوگیری به عمل آورند.
انتخاب سبک زندگی نیز ممکن است به جلوگیری از زبان سفید کمک کند. اجتناب از مصرف الکل و تنباکو میتواند به افراد برای جلوگیری از این اختلال کمک شایانی نماید.
افراد باید هر 6 ماه یک بار برای بررسی دهان و دندانهای خود به یک دندانپزشک مراجعه کنند و علائم نگران کننده را برای تشخیص و درمان مناسب با وی در میان بگذارند.
زبان سفید در بسیاری از موارد بیضرر بوده و ممکن است در هر قسمتی از زبان ایجاد شود. بهداشت دهان و دندان و انتخاب درست سبک زندگی معمولا برای این افراد توصیه میگردد. در موارد نادر، این عارضه میتواند نشانهای از یک وضعیت جدی و اساسی تلقی گردد و برای فرد بسیار ناخوشایند و دردناک باشد، بنابراین پیروی از برنامه درمان پزشک، بهترین راه برای از بین بردن علائم خواهد بود.
منبع: نت سلامت