یکی از مباحثی که هنوز در دندان پزشکی به خوبی جا نیفتاده است ، موضوع کیست دندان می باشد . متاسفانه باور های غلطی در این مورد وجود دارد که باعث می شود افراد عادی جامعه کیست را با چیز هایی دیگر اشتباه بگیرند . متاسفانه گاها اطلاعات غلطی که دندان پزشکان نیز در مواجه با بیماران درباره کیست ارائه می دهند ، باعث می شود تا تلقی اشتباه در مورد کیست بوجود بیاید . ولی خوب دقیقا کیست چیست ؟ آیا کیست دندان خطرناک است و باید نگران آن بود ؟ آیا کیست همان آبسه می باشد ؟
معمولا اکثر دندان پزشکان از واژه کیست درباره ضایعه هایی که در عکس های دندان و فک بیمار مشاهده می کنند استفاده می کنند . اما کیست در واقع یک لغت پاتولوژیک می باشد که تنها می توان با استفاده از شواهدی که در زیر میکروسکوپ مشاهده کرد ، آن را تشخیص داد . پس تنها می توان زمانی که پاسخ پاتالوژیست به دست دندان پزشک رسید ، از کیست صحبت کرد . در بیشتر مواقع ما تنها با یک ضایعه مواجه هستیم و خبری از کیست نیست . در واقع کیست یک حفره? توخالی به صورت کیسه مانند یا حاوی مایع (مواد نیمه جامد) با دیواره یا غشای متمایز از بافت اطراف است .
کیست های با منشا التهابی : کیست هایی که منشا التهابی دارند معمولا به خاطر پوسیدگی های دندان و همچنین عفونت های حاصل از تعمیرات دندان بوجود می آیند و می توان گفت بیشترین و شایع ترین نوع کیست در دنیا می باشند .
کیست های با منشا غیر التهابی : این کیست ها معمولا در ناحیه های که خارج از فک وجود دارد ایجاد می شوند که در واقع ما به آنها کاری نداریم .
آبسه تفاوت های زیادی از کیست دارد که می توان گفت تشخیص آن برای هر دندان پزشکی آسان می باشد . آبسه ها معمولا بخاطر عوامل التهابی بوجود می آیند که با ساده ترین معاینه ها قابل تشخیص هستند و بر خلاف کیست نیازی به عکس ندارند . حتی در بعضی موادر آبسه ها در عکس خود را نشان نمی دهند . آبسه این توانایی را دراد که حتی بعد از از بین رفتن عصب های دندان یا همان پالپ ها بوجود بیایند . حتی بسیاری از آبسه ها بعد از بوجود آمدن کیست در دندان پدیدار می شوند .
در درمان کیست ها باید به دو مسئله توجه کرد . اگر کیست ها کوچک باشند و حتی احتمال آن وجود داشته باشد که آن ضایعه چیزی به جز کیست باشد ، باید ابتدا منشا را ترمیم کرد . اگر که منشا بوجود آمدن آن ضایعه دندان های خراب و پوسیده باشند ، می توان با ترمیم کردن آنها از رشد کیست جلوگیری کرد و خود به خود خوب شود . برای این کار یا می توان با عصب کشی ، دندان را درمان کرد ، یا اینکه مشکل را از ریشه حل کنیم ، یعنی دندان خراب را بکشیم . اما اگر حجم ضایعه به قدری بزرگ بود که به راحتی قابل تشخیص بود ، تنها راهی که جلوی ما می ماند عمل جراحی است که باید آن کیست را از دهان خارج کنیم .
همان طور که گفته شد ، کیست های که منشا دندانی دارند ، آنقدر ها خطرناک نیستند و بیشتر عواملی دردناک می باشند . در بیشتر مواد تنها می شود با درمان دندان های پوسیده و خراب کیست ها را درمان کرد . اما در موارد بسیار نادری ممکن است که کیست ها به تومور ها تبدیل شوند که بسیار خطرناک هستند . این تومور ها حتی می توانند بدخیم نیز باشند . پس بهتر است همیشه نیست به درمان کیست ها جدی باشیم و به دندان پزشک مراجعه کنیم .
منبع : http://www.asandent.com
